Mundi Kitap'tan çıkan 'Saraydan Çarşıya, Gaziantep’ten İstanbul’a: Kırk Kat Baklava Tarihi' adlı kitap, baklavanın zengin tarihini gözler önüne seriyor. Tarihçiler Burak Onaran ve Priscilla Mary Işın'ın kaleminden çıkan eser, baklavanın Gaziantep ile özdeşleşen hikayesini, İstanbullu köklerini, fıstıklı versiyonunun yükselişini ve kültürel değişimleri inceliyor. Kitap, baklavanın gelişimini etkileyen kültürel, toplumsal ve ekonomik faktörleri de ele alarak okuyuculara kapsamlı bir bakış sunuyor.
Kitap, baklavanın köklerinin Orta Asya Türklerine dayandığını ve Anadolu beylikleri döneminde ortaya çıktığını belirtiyor. Osmanlı kayıtlarında ise Fatih Sultan Mehmet döneminin sonlarına ait bilgilere rastlanıyor. Başta Ramazan olmak üzere özel günlerin vazgeçilmezi olan baklava, zamanla mutluluğun ve iyi niyetin sembolü haline gelmiş. Günümüzde en çok fıstık ve cevizle yapılan baklavanın, geçmişte mercimek ve badem gibi farklı iç harçlarla da hazırlandığına dikkat çekiliyor.
Kitapta, baklavanın çarşı ürününe dönüşüm süreci de inceleniyor. 19. yüzyıl sonu yaşanan şeker bolluğu ve kentleşme, baklavanın fakirlerin bal ile yaptığı bir tatlı olmaktan çıkıp, bir çarşı ürününe dönüşmesini sağlamış. Ayrıca, Güllü ailesinin Gaziantep'ten İstanbul'a uzanan baklavacılık hikayesi ve Karaköy Güllüoğlu'nun geleneksel baklava zanaatını yenileyerek geleceğe taşıma misyonu da kitapta yer alıyor. Murat Güllü, baklavayı bir Türk tatlısı olarak dünyaya tanıtma çabalarını ve farklı lezzetlerle baklavayı zenginleştirme vizyonunu anlatıyor.
